مطالعه دانش و توان جانبازان شیمیایی و مردم عادی شهرستان گیلانغرب در حین بحران در نیمه دوم سال 1388

  مقدمه و هدف: خودامدادی مولفه‌ای پذیرفته‌شده در جوامع علمی برای رویارویی اشخاص نیازمند در شرایط بحران می‌باشد. نداشتن دانش و توان افراد برای نجات خود در شرایط اولیه بحران در صورت رهایی از مرگ ممکن است منجر به پیامدهایی از جمله ناتوانی، معلولیت و ... تا آخر زندگی شود به‌همین منظور مطالعه‌ای با عنوان بررسی میزان دانش و توان خودامدادی جانبازان شیمیایی و مردم عادی شهرستان گیلانغرب در نیمه دوم سال 1388 انجام شده است.   مواد و روش‌ها: این مطالعه که یک پژوهش مورد شاهدی در دو گروه جانبازان شیمیایی و مردم عادی همان منطقه به تعداد 72 نفر از هر گروه بود در نیمه دوم سال 1388 به صورت مقطعی توصیفی انجام گردیده است. ابزار گردآوری داده‌ها علاوه‌بر پرسشنامه ویژگی‌های جمعیت‌شناختی پرسشنامه محقق ساخته دو گزینه‌ای دانش خودامدادی در حیطه‌های قابلیت پیش‌بینی، آگاهی، مهارخطر، کمک به رویدادها و عادی‌سازی بوده‌است. برای سنجش توان خودامدادی ابعاد ارزیابی بیمار، کنترل خونریزی، احیاءقلبی، تنفس دهان‌به‌دهان، تنفس دهان‌به بینی، آتل‌بندی و پانسمان بر روی تمام 156 نفر شرکت‌کننده در پژوهش مورد آزمون قرارگرفت. روایی و پایایی پرسشنامه و آزمون توسط اعضای هیات‌علمی و سایر خبرگان مدیریت بحران با استفاده از آزمون‌های آماری مورد تایید قرارگرفت. داده با استفاده از آمار توصیفی تحلیل گردید.   یافته‌ها: یافته‌های پژوهش در دو گروه مورد مطالعه نشان‌داد که بیشترین فراوانی سنی در گروه 30-20سال و بیشترین فراوانی تحصیلی را در افراد با مدرک تحصیلی کمتر از دیپلم بود. داده‌های پژوهش میزان دانش جانبازان شیمیایی را در ابعاد قابلیت پیش‌بینی ضعیف(34.1درصد)، مهارخطر ضعیف(39%)، آگاهی ضعیف(20.2%) و کمک به رویدادها ضعیف(28.8%) نشان داد. یافته‌های در مورد مولفه کنترل خونریزی در مردم عادی متوسط، درجانبازان شیمیایی ضعیف و در سایر مولفه‌ها احیا قلبی، تنفس دهان به دهان، تنفس دهان به بینی، آتل‌بندی و پانسمان ضعیف نشان داده‌است و در نهایت توان خودامدادی در هر دو گروه ضعیف بود. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت خودامدادی گروه آسیب‌پذیر از جمله جانبازان شیمیایی در شرایط حساس وجود برنامه‌ریزی مدون و جامع برای تربیت و آموزش و فرهنگ سازی خودامدادی و دگرامدادی در شرایط بحران می‌تواند بار آسیب ناشی از ساعات اولیه بحران را از نظر اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و هم‌چنین جسمانی و روانی کاهش دهد.